Toneelgroep Dorst vertelt met De Brontë Sisters het leven van de zusjes Brontë en hun broer Branwell. Petra Laseur viert met deze productie haar 50-jarig toneeljubileum en wordt daarin bijgestaan door topspelers Elsje de Wijn, Trudy de Jong en Theo de Groot. Namens Toneel.blog nam Martijn Groenendijk een kijkje in theater Bellevue in Amsterdam.
De beroemde romans van de Brontë-zusjes (Wuthering Heights, Jane Eyre, The tenant of Wildfell Hall, Agnes Grey) zijn veelvuldig bewerkt tot films en t.v.-series. Het leven van de schrijfsters zelf ging gebukt onder het gebrek aan emancipatie in de eerste helft van de 19e eeuw. Ook het harde leven binnen het gezin had veel invloed. Hun moeder stierf toen de oudste, Charlotte, nog geen 5 jaar oud was; hun oudere zusjes overleden door het strenge regime op de kostschool, waar ze zelf ook heen gingen. Broer Branwell, de meest veelbelovende van het gezin (als schrijver, schilder, beeldhouwer), raakte al spoedig aan de drank en opium en stierf voordat zij hun boeken uitbrachten. Uiteindelijk overleefde hun vader hen allen.
De personages worden door de, door de wol geverfde, cast van het stuk uitstekend neergezet. Elsje de Wijn speelt de jongste, Anne, met veel humor en worstelend met het godsbeeld van haar vader. Trudy de Jong is zeer scherp als Emily en Petra Laseur zet Charlotte neer als een zeer ambitieuze vrouw. Theo de Groot lijkt haast een jonge god in de rol van de veelbelovende Branwell. Maar hoe intrigerend het spel ook is, toch rijst de vraag waarom ervoor gekozen is om dit stuk te spelen. Charlotte Brontë bereikte met haar 38 jaar de hoogste leeftijd, de anderen werden niet ouder dan 30. Waarom een personage spelen dat niet veel ouder geworden is dan de helft van je eigen leeftijd? Deze vraag verdwijnt door het goede spel weer snel naar de achtergrond. In het simpele decor – een kamerscherm en wat stoelen en tafels – zetten de spelers doeltreffend verschillende situaties neer, van kindertijd tot volwassenheid, van droom tot succes. De door Yan Tax ontworpen kostuums zijn erg mooi en variabel, al naar gelang de situatie verandert.
De regisseur en de spelers hebben gekozen voor een vrij ronde, vloeiende manier van bewegen. Hierdoor lijken sommige handelingen een beetje gemaakt en wordt het geheel zachter dan je zou verwachten. De hardheid van de tijd, de overheersing door vader, de ziekte en dood komen hierdoor iets minder overtuigend over. Uitzondering hierop is de dronkenschap van Branwell en alle handelingen die hieruit voortvloeien.
Uiteindelijk blijft de voorstelling boeien door het innemende spel van vier klasbakken van acteurs. De manier waarop zij samenspelen maakt elk decor overbodig. De geluidseffecten van de wind mogen wat mij betreft uit de voorstelling gelaten worden. Als Trudy de Jong speelt dat Emily op de hei staat, dan geloof je dat ook zonder wind.
De Brontë Sisters is geen voorstelling voor ‘de gezellig’, want het leven van de personages gaat nu eenmaal niet over rozen, integendeel. Er is zeer veel ongeluk en maar een klein beetje geluk om daar tegenover te zetten. Een liefhebber van goed spel mag zich hier zeker niet door laten tegen houden.
Meer informatie en speellijst: www.toneelgroepdorst.nl
Tekst: Martijn Groenendijk
Lees ook:Geniale vondsten in Maliënkolder
Lees ook:Rake tweeling van Mette Bouhuijs
Lees ook:De Vier Vrouwen van Willem van Oranje
Lees ook:HELP en een hysterische fan
Lees ook:Woeste Hoogten, rusteloze zielen
Ik vond het prachtig!!