Kun je je inleven in het leed van iemand die in een allesverwoestende oorlog aan de andere kant stond? Als die oorlog alles vernietigd heeft waar jij voor stond en nog steeds doorwerkt in wie je bent en wat je doet, zal dat hoge barrières opwerpen. Maar als die ander je tweelingzus is, van wie je voor de oorlog bent gescheiden? In De Tweeling van Bos Theaterproducties draait het om deze vragen en Martijn Groenendijk aanschouwde de uitwerking van dit gegeven.
Deze versie van De Tweeling is in 2000 al gespeeld en dus allerminst nieuw. Rick Nicolet heeft de rol van Els Ingeborg Smits overgenomen, maar de rest van de cast is hetzelfde als tien jaar geleden. Rick en Wivineke van Groningen spelen allebei de rol van Lotte en Yvonne van den Hurk en Trudy de Jong vertolken Anna. Lotte en Anna zijn voor de oorlog gescheiden, door de oorlog uit elkaar gegroeid en komen elkaar, bijna 70 jaar later, tegen in een kuuroord in Spa. Ze worstelen met hun gevoelens van spijt, verbittering en woede. Uiteindelijk overlijdt Anna, voordat Lotte zich met haar verenigt; dat kan alleen maar leiden tot meer schuldgevoel.
Regisseuse Mette Bouhuijs heeft een rake klap geslagen met haar enscenering. Door elk personage door twee actrices tegelijk te laten spelen, schept ze de mogelijkheid om hen een verhaal te laten vertellen en dat tegelijkertijd uit te spelen. Hierdoor blijft het stuk, ondanks de eigenschappen van flashback heel dynamisch.
Het toneelbeeld draagt hier ook aan bij. Behalve de stoeltjes en tafeltjes die in verschillende opstellingen gebruikt worden, zijn de projecties op de schermen (die tevens als wanden fungeren) een zeer welkome aanvulling op het spel. Wat er geprojecteerd wordt, is niet een illustratie van wat er op het toneel verteld wordt, maar een verrassende metafoor voor het gevoel wat de scène oproept.
Het spel van de actrices is over het algemeen zeer goed. Ze zijn prima op elkaar ingespeeld, de drie speelsters die het stuk al eerder gespeeld hebben, blijven fris in hun rol en de energie zit er goed in. Er zijn af en toe een paar momenten waarop het spel niet over het voetlicht lijkt te komen, maar die worden ruimschoots goedgemaakt.
Al met al komen de thema’s van de voorstelling zeer duidelijk naar voren. We moeten anderen de kans geven om hun leed kwijt te kunnen, ook al zijn we huiverig voor de gevolgen voor onze eigen principes, voor ons eigen geloof. Goed of fout is niet zwart-wit, net zomin als schuld iets is wat je kunt geven; je kunt je schuldig voelen over hoe iets is gelopen, maar dat wil nog niet zeggen dat je iets fout hebt gedaan. Het is zoals het is, ook al is dat soms moeilijk te accepteren.
Tekst: Martijn Groenendijk
Lees ook:HELP en een hysterische fan
Lees ook:De Vier Vrouwen van Willem van Oranje
Lees ook:Groots genieten bij Utrechtse Hamlet
Lees ook:Eindeloos vertrouwen in charmeur Hitler
Lees ook:Spelen bij TA: Bart Slegers over ontspannen
Echt een mooie voorstelling!